wyszukiwanie w serwisie
 
Strona główna
Co to jest PZD
Prawo w PZD
Współpraca międzynarodowa
Jak zostać działkowcem
ROD w Polsce. Galeria zdjęć
Z działalności Okręgowych Zarządów
Działkowcy w obronie ROD
Jubileusz XXX-lecia Polskiego Związku Działkowców
Partie i Związki Zawodowe w obronie działkowców
Obrady Okręgowych Zjazdów Delegatów PZD
Działkowcy w sprawie wyborów parlamentarnych 2011 r.
Biuletyn PZD
Wydawnictwo Działkowiec
Konkursy w PZD
Wieści z Ogrodów...
Ciekawe linki
Wzory dokumentów
Archiwum wiadomości
Deutsch
II Kongres PZD
Publicystyka Związkowa
Kontakt

Separacja w małżeństwie, a członkostwo

Strona główna » Prawo w PZD »  » 

Oboje z żoną jesteśmy członkami Związku i użytkownikami wspólnej działki. Od kilku miesięcy jesteśmy w separacji, którą orzekł sąd. Czy w tej sytuacji istnieje możliwość skreślenia z listy członków mojej żony?

Powyższy problem był rozważany przez Krajową Radę PZD, która zajęła w tej sprawie stanowisko w uchwale nr 7/II/2008 z dnia 21 lutego 2008 roku w sprawie interpretacji statutu. Na tle tego zagadnienia powstała bowiem wątpliwość, gdyż z przepisów związkowych wynika reguła, zgodnie z którą prawo użytkowania działki w rodzinnym ogrodzie działkowym może przysługiwać wyłącznie jednej osobie. Reguła ta doznaje jednak istotnego wyjątku, gdyż z § 12 ust. 2 statutu PZD wynika, że tylko osoby pozostające w związku małżeńskim mogą wspólnie użytkować jedną działkę. Rozwód powoduje zatem odpadnięcie jedynej przesłanki uzasadniającej wspólne użytkowanie działki w ROD. Wówczas zachodzi więc konieczność określenia osoby, której przypadnie wyłączne prawo użytkowania. Stąd też w takich przypadkach statut PZD przewiduje potrzebę skreślenia jednego z byłych współmałżonków z listy członków, co w efekcie powoduje wygaśnięcie jego prawa do działki.
         Na tle tego rozwiązania zrodziła się jednak wątpliwość, czy przepisów o skreśleniu nie należałoby stosować - na zasadzie analogii - wobec współmałżonków będących w prawnej separacji. Podnoszono mianowicie, że skutki orzeczenia przez sąd separacji są niemal identyczne do rozwodu, a w szczególności powoduje powstanie między małżonkami rozdzielności majątkowej. Dlatego zwolennicy tej koncepcji uznawali, że nie ma uzasadnionych przesłanek, aby nie skreślać z listy członków jednego ze współmałżonków będących w prawnej separacji.
Krajowa Rada PZD przystąpiła do rozstrzygnięcia tego problemu od dokładnej analizy przepisu statutu PZD, który określa warunek konieczny dokonania skreślenia z listy członków. Tym warunkiem jest rozwiązanie małżeństwa przez rozwód. Oznacza to, że dane małżeństwo musi ustać na skutek prawomocnego orzeczenia sądowego.   
        Zauważono następnie, że orzeczenie separacji nie jest równoznaczne ze spełnieniem tego warunku. Wprawdzie z art. 614 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wynika, że orzeczenie separacji ma skutki takie jak rozwiązanie małżeństwa przez rozwód, ale jednak małżeństwo nie zostaje rozwiązane, czego wyrazem jest zakaz zawierania nowego małżeństwa przez współmałżonka pozostającego w separacji. Osoby zainteresowane pozostają więc w ważnym związku małżeńskim. Wobec tego nie istnieją podstawy pozwalające w takiej sytuacji skreślić daną osobę z listy członków PZD.
         Krajowa Rada PZD zwróciła również uwagę na fakt, że nie można odpowiednio – na zasadzie analogii - stosować zasad statutowych dotyczących skreślania z listy członków wobec działkowców pozostających w stanie separacji małżeńskiej. Byłoby to bowiem nieuprawniona interpretacja rozszerzająca § 33 statutu PZD. Taki zabieg jest niedopuszczalny z uwagi na charakter tego przepisu, który jest wyjątkowy, gdyż normuje specyficzną sytuację uzasadniającą pozbawienie działkowca statusu członka PZD, niezależnie od jego winy. Siłą rzeczy należy niezwykle rozważnie stosować tę instytucję z uwagi na skutki, jakie wywiera w sferze prawnej zainteresowanego. Stąd też dokonywanie interpretacji rozszerzającej § 33 statutu PZD - czyli stosowanie tego przepisu do sytuacji podobnej, aczkolwiek niewskazanej  w tej regulacji – byłoby niedopuszczalne. Tym bardziej, że decyzje organów Związku mogą być przedmiotem postępowań sądowych na podstawie art. 32 ustawy o ROD, który umożliwia działkowcom dochodzenie praw na drodze sądowej w sprawach utraty członkostwa w PZD po wyczerpaniu postępowania wewnątrzzwiązkowego.
         Ponadto Krajowa Rada przypomniała, że sensem istnienia instytucji separacji jest restytucja związku małżeńskiego, co wynika z art. 616 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który pozwala sądowi znieść separację na zgodne żądanie małżonków. Separacja ma więc z założenia charakter tymczasowy, sankcjonując okresową rozłąkę współmałżonków w celu przemyślenia i uporządkowania spraw małżeńskich. Dlatego też skreślenie takiego współmałżonka z listy członków PZD byłoby co najmniej przedwczesne. Poza tym zaznaczono, że organy Związku nie powinny „wyręczać” współmałżonków w ocenie perspektyw trwałości ich związku małżeńskiego, skoro sami uznali, że stan ich małżeństwa daje pewne nadzieje na kontynuację i nie jest na tyle krytyczny, aby występować jeszcze o rozwód. Fakt separacji oznacza bowiem, że według samych zainteresowanych istnieje możliwość przywrócenia normalnych i prawidłowych stosunków małżeńskich. W takiej sytuacji skreślenie danej osoby z listy członków byłoby nie tylko naruszeniem statutu, ale również przedwczesnym działaniem właściwych organów Związku, które podejmując taką decyzję niejako zakładałby z góry, że nie istnieją już szanse na przywrócenie normalnego pożycia małżeńskiego. Z oczywistych względów takie postępowanie byłoby zupełnie nieuprawnione, chociażby z uwagi na statutowe kompetencje organów Związku, które nie powinny wyręczać sądów powszechnych w zakresie przesądzania o zupełnym i trwałym rozkładzie pożycia małżeńskiego swoich członków.
         W świetle powyższych uwaga Krajowa Rada PZD przyjęła, że na gruncie obowiązującego Statutu PZD niedopuszczalne jest stosowanie instytucji skreślenia z listy członków w przypadku, gdy sąd orzeknie separację wobec współmałżonków będących członkami Związku.

Tomasz Terlecki

« Powrót