Polski Związek Działkowców - Zamieszkiwanie na działce

Na wstępie należy stanowczo zaznaczyć, że działka służy wyłącznie wypoczynkowi i rekreacji (prowadzenie upraw ogrodniczych), więc jakiekolwiek zachowanie wykraczające poza spełnienie tych funkcji jest niedopuszczalne. Dlatego w świetle przepisów zabronione jest przebywanie na terenie działki w ROD z zamiarem stałego pobytu. Uzasadnione jest to również tym, że nie jest ona wyposażona w podstawową infrastrukturę techniczno-sanitarną pozwalającą zaspokajać podstawowe potrzeby życiowe. Stąd § 12 ust. 1 regulaminu ROD stanowi, że „działka nie może być wykorzystywana do zamieszkiwania”.
W praktyce mogą jednak powstać wątpliwości, czy zachowanie danego działkowca można zakwalifikować jako „zamieszkiwanie”, czy też nie ma do tego podstaw. Niezbędne jest zatem sprecyzowanie tego pojęcia. Z tego względu § 12 ust. 2 regulaminu ROD stwierdza, że „Przez zamieszkiwanie rozumie się długotrwałe przebywanie z zamiarem skupienia i realizacji swoich spraw życiowych”. Zaznaczyć trzeba, że powyższa definicja nawiązuje do art. 25 Kodeksu Cywilnego oraz do reguł wypracowanych przez doktrynę prawniczą oraz do orzecznictwa sądowego. Na tej podstawie można powiedzieć, że na prawną konstrukcję zamieszkania składają się dwa elementy:
• czynnik zewnętrzny (corpus), tj. faktyczne przebywanie osoby (pobyt) w danym miejscu, oraz
• czynnik wewnętrzny (animus manendi), czyli zamiar stałego pobytu.
Pomocne w zrozumieniu tego zagadnienia może być orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 26 września 2000 r. (sygn. akt I CKN 776/2000 OSNC 2001/3 poz. 38). Stwierdzono tam mianowicie, że cechę stałości, wymaganą przy określeniu „pobyt”, określa ujmowana obiektywnie trwałość i stabilność przebywania, traktowanego jako uzewnętrznianie skupienia całej życiowej aktywności w określonym miejscu. O tym więc, czy ma miejsce pobyt stały, decydują zdarzenia obiektywne, polegające na ciągłej bytności w określonym miejscu przez fizyczną obecność i powtarzające się wykonywanie czynności zaspokajających aktualne potrzeby życiowe.
Trzeba więc stwierdzić, że o zamieszkiwaniu na działce decyduje przede wszystkim takie przebywanie, które ma na celu założenie tam ośrodka swoich osobistych i majątkowych interesów, chodzi zatem o aktualne centrum życiowej działalności działkowca. Przez pojęcie „zamiar” należy rozumieć w tym kontekście nie wolę wewnętrzną, ale wolę dającą się określić na podstawie obiektywnych, możliwych do stwierdzenia okoliczności. Przy ustalaniu zamiaru nie można poprzestawać tylko na oświadczeniach zainteresowanej osoby.
W związku z powyższym należy wyrazić pogląd, że prawidłowe wykorzystanie działki w ROD uzasadnia jedynie czasowe przebywanie na niej, bez zamiaru zmiany miejsca zamieszkania, gdzie realizuje się podstawowe sprawy życiowe. Działka służy bowiem jedynie do zaspokajania potrzeb wypoczynkowych, rekreacyjnych i prowadzenia upraw ogrodniczych. Inne wykorzystanie działki jest więc naruszeniem nie tylko przepisów związkowych, ale przede wszystkim ustawy o ROD.

Tomasz Terlecki

« Powrót